Ο ΠΕΡΣΕΑΣ, η ΜΕΔΟΥΣΑ και η ΘΕΑ ΑΘΗΝΑ

Γράφει ο Σπύρος Μακρής

Ο ήρωας Περσέας αναλαμβάνει να φύγει από την Σέριφο και να φέρει το κεφάλι της Γοργόνας Μέδουσας στον βασιλιά Πολυδέκτη.

Ο άθλος ήταν δύσκολος καθώς η Μέδουσα ήταν ένα φτερωτό τέρας που είχε φίδια αντί για μαλλιά, τεράστια δόντια, γλώσσα που κρεμόταν έξω από το στόμα, χάλκινα χέρια και φολίδες όπως τα ερπετά. Ήταν τόσο άσχημη που όποιος την κοίταζε πέτρωνε από τον φόβο του.

Για την τρομακτική αυτή εμφάνιση της Μέδουσας υπεύθυνη ήταν η θεά Αθηνά.

Κάποτε, η Μέδουσα και οι αδελφές της, Σθενώ (δυνατή) και η Ευρυάλη (πολυπεριπλανώμενη ή ανεμπόδιστη ροή), ήταν πολύ όμορφες, πόσο μάλλον που ήταν και εξαδέρφες με τις νεράιδες Νηρηίδες, τις πανέμορφες συνοδούς της Θέτιδας (μητέρας του Αχιλλέα).

Όμως, μια μέρα η Μέδουσα ζευγάρωσε με τον Ποσειδώνα σε ένα από τους ναούς της Αθηνάς. Η τελευταία θύμωσε τόσο πολύ ώστε την μεταμόρφωσε στο παραπάνω αποκρουστικό τέρας (Ησίοδος, Θεογονία 270 κεξ, 333 κεξ).

Η Αθηνά ήθελε να βοηθήσει τον Περσέα, γι’ αυτό του έδωσε μία καλογυαλισμένη ασπίδα ώστε να μην κοιτάξει την Μέδουσα κατά πρόσωπο και πετρώσει.

Τον Περσέα βοήθησε και ο Ερμής δίνοντας του ένα ατσαλένιο δρεπάνι προκειμένου να κόψει το κεφάλι της. Ωστόσο, αυτό μόνο δεν ήταν αρκετό. Χρειαζόταν μερικά πράγματα ακόμα τα οποία φύλαγαν οι Στύγιες Νύμφες.

Προκειμένου να μάθει που θα τις έβρισκε έπρεπε να συναντήσει τις τρεις Κυκνόμορφες Γραίες (άλλες αδελφές των Γοργόνων) που όλες μαζί μοιράζονταν ένα μάτι (ίσως να συμβολίζει το δώρο της νόησης) και ένα δόντι. Αυτές έμεναν στα ριζά του όρους Άτλαντα (ίσως στην Αφρική κοντά στις Ηράκλειες Στήλες). Τους άρπαξε κρυφά το μάτι και το δόντι (τα οποία αργότερα πέταξε στην λίμνη Τριτωνίδα, στην Σαχάρα, όπου ανατράφηκε η Αθηνά) και τις εκβίασε να μάθει τον τόπο κατοικίας των Νυμφών (Απολλόδωρος, Βιβλιοθήκη, Β 4, 2-4, Υγίνος, Ποιητική Αστρονομία ΙΙ 12).

Βάλε το email σου στην φόρμα για να λαμβάνεις τα άρθρα μας.

Σαν έμαθε που έμεναν, πήγε εκεί και πήρε από τις Νύμφες ένα ζευγάρι φτερωτά σανδάλια, έναν ειδικό σάκο για να τοποθετήσει μέσα το κομμένο κεφάλι και έναν σκούφο του Άδη τον οποίο όποιος φορούσε γινόταν αόρατος. Στην συνέχεια κατευθύνθηκε στα δυτικά (ή κατ’ άλλη εκδοχή στην χώρα των Υπερβορείων). Όταν έφτασε σ’ αυτές, οι Γοργόνες κοιμόντουσαν.

Ο Περσέας, μέσα από τον κατοπτρισμό της ασπίδας, βρήκε την Μέδουσα και χωρίς καθυστέρηση της έκοψε το κεφάλι με ένα μόνο χτύπημα. Καθώς το κορμί της κατέρρεε, μέσα από τον λαιμό της, ξεπετάχτηκαν το φτερωτό άλογο Πήγασος και ο πολεμιστής Χρυσάωρ με ένα χρυσό σπαθί στο χέρι (παιδιά του Ποσειδώνα από το ζευγάρωμά του με την Μέδουσα), (Πίνδαρος, Πυθιονίκαι Ι 31, Οβίδιος, Μεταμορφώσεις IV 780).

Ο Περσέας έριξε το κεφάλι της Μέδουσας (Γοργόνειο) βιαστικά στον σάκο κι έτρεξε μ’ όλη του την δύναμη, αφού φόρεσε τον σκούφο που τον έκανε αόρατο. Έτσι, η Σθενώ και η Ευρυάλη, όταν ξύπνησαν, δεν τον πρόλαβαν.

Κατά την επιστροφή του στην Σέριφο, ο Περσέας χρειάστηκε να σώσει την Ανδρομέδα από ένα θαλάσσιο τέρας. Αμέσως την παντρεύτηκε. Γυρίζοντας στο νησί, αναγκάστηκε να βγάλει το κομμένο κεφάλι προς τον Πολυδέκτη και τους συντρόφους του οι οποίοι πέτρωσαν, επειδή φέρονταν άσχημα στην Δανάη, την μητέρα του (Στράβων, Ι 5, 10).

Ύστερα, ο Περσέας έδωσε το κεφάλι της Μέδουσας στην Αθηνά, η οποία το στερέωσε στον θώρακα ως αιγίδα, και, στην συνέχεια, επέστρεψε τα σανδάλια, τον σάκο και τον σκούφο στον Ερμή ο οποίος, με την σειρά του, τα γύρισε πίσω στις Στύγιες Νύμφες.

Πέρα από τον γνωστό μύθο, υπάρχει και μία πιθανή ερμηνεία αποκρυπτογράφησης του.

diadrastika / Image by Akerraren Adarrak from Pixabay